Trage computer

Op een bepaald moment merk je dat je computer trager wordt. Het duurt langer voordat een programma is opgestart en bepaalde bewerkingen nemen meer tijd in beslag. Hoe komt het dat je computer trager wordt en kun je er iets aan doen? In dit artikel belichten we diverse mogelijke oorzaken en de oplossingen voor een trage computer.

Herstart je computer

Een trage computer kan veel verschillende oorzaken hebben. Om te beginnen zou je de computer kunnen herstarten. Er worden dan bepaalde (onnodige) processen afgesloten die op de achtergrond actief zijn. En dat kan al zomaar een groot verschil maken in snelheid. Maar ondanks deze tip kan het voorkomen dat er iets anders aan de hand is. 

Je harde schijf opruimen

De meeste computers beschikken over een harde schijf waar informatie en programma’s staan opgeslagen. Zo’n harde schijf kan ongemerkt vol raken. Het is dus slim om de harde schijf regelmatig eens na te kijken en zaken waar je niets meer mee doet op te ruimen. Misschien staat er er nog een heel oud programma op, of allemaal bestanden waar je niets meer mee doet. Eventueel kun je dat soort zaken op een externe schijf zetten. Bestanden kun je dan verwijderen en software, bij voorkeur via een uninstaller, verwijderen. Zo’n uninstaller is een programma wat vaak bij de bewuste software wordt meegeleverd en zorgt er voor dat, naast het programma, ook allerlei voorkeuren en geheugenprocessen veilig worden verwijderd. 

Draai niet teveel programma’s tegelijk

Een computer beschikt over een opslaggeheugen (de harde schijf), maar ook over werkgeheugen. Dat werkgeheugen wordt ook wel intern geheugen of RAM genoemd, wat staat voor Random-Access Memory. Dit is het geheugen wat door je computer wordt gebruikt om data tijdelijk in op te slaan. Het zorgt voor de tijdelijke opslag van je besturingssysteem en de programma’s die je open hebt staan. Als je meerdere programma’s tegelijk hebt openstaan, dan gebruiken al deze programma’s een stukje van het werkgeheugen waardoor bepaalde andere taken kunnen vertragen. Als je computer over voldoende RAM beschikt, dan merk je daar over het algemeen niets van. Maar als je computer met minder RAM is uitgerust, dan kunnen meerdere tegelijk geopende programma’s de werking van je computer al flink vertragen. Beperk dus het aantal programma’s die geopend zijn terwijl je ze niet gebruikt.

Installeer updates

Het klinkt misschien gek, maar zelfs software-ontwikkelaars maken weleens foutjes. Een programma of besturingssysteem bestaat uit een heleboel regels met complexe code. Als daar een foutje in staat, dan kan dat zomaar je hele computer vertragen. Software-ontwikkelaars controleren wel continue hun software en proberen deze, waar mogelijk, structureel te optimaliseren. Bepaalde regels met ‘oude’ en overbodige code worden door hun regelmatig verwijderd en ook worden beveiligingsupdates toegevoegd. Het is dus belangrijk om deze updates te installeren, om meerdere redenen. Controleer dus regelmatig of er updates beschikbaar zijn. 

Virus

Misschien heb je ooit een leuk en ogenschijnlijk handig document of programma gedownload. Maar misschien heb je daarmee wel, onzichtbaar, een virus binnengehaald. Een virus op je computer kan daar ook terecht zijn gekomen door een e-mail met bijlage. Sommige virussen zijn onschadelijk en zijn alleen maar gemaakt om zich te verspreiden. Maar niet alle virussen zijn onschadelijk. Zo zijn er ook virussen die gegevens op je computer kunnen beschadigen of verwijderen en zelfs virussen die nog meer kwaad kunnen aanrichten.

Maar hoe dan ook, een virus hoort niet thuis op je computer en is in staat om, op de achtergrond, een heleboel taken uit te voeren die de werking van je computer sterk zullen vertragen. Een goede virusscanner, die regelmatig updates krijgt, is dan zeer aan te raden. Zo’n virusscanner controleert continue of er virussen op je computer staan en kan deze eenvoudig verwijderen. Neem wel een goede virusscanner (een betaalde versie) omdat er op het gebied van virusscanners ook veel rotzooi op de markt is.

Schone installatie

Je hebt je computer al een poosje en gebruikt deze intensief. Gaandeweg de tijd heb je wat verschillende programma’s geïnstalleerd, ook programma’s die je eigenlijk niet meer gebruikt. Ook heb je misschien wat zaken geïnstalleerd die de mogelijkheden van je besturingssysteem hebben uitgebreid. Allemaal leuk, maar veel software kent bestanden die zich op een heel diep niveau in je computer nestellen en de nodige druk leggen op de snelheid van je computer. Een rigoureuze ingreep zou dan een volledige schone installatie kunnen zijn.

Wat je dan doet is feitelijk je hele harde schijf wissen, een nieuw (schoon) besturingssysteem installeren en dan stap voor stap de programma’s die je wel gebruikt opnieuw installeren. Pas daarna zet je zaken als e-mailinstellingen en documenten terug. Een goede backup is dus van groot belang bij een schone installatie. Alle ‘rotzooi’ is dan van je computer af en je zult merken dat je computer een stuk sneller aanvoelt. 

Onderdelen vervangen

Een snellere harde schijf of meer werkgeheugen kunnen ook een wereld van verschil maken. Een harde schijf zonder draaiende onderdelen (SSD) is dan een fantastische keuze. Lezen en schrijven van data gaat met dit soort schijven zeer snel. Ook kun je overwegen om je werkgeheugen uit te breiden. Bijvoorbeeld van 8GB naar 16GB. Afhankelijk van het type computer zijn er diverse mogelijkheden. Er zijn echter ook computers waarbij RAM en opslaggeheugen niet uit te breiden zijn omdat deze onderdelen vast gemonteerd zijn. Een uitbreiding van het werk- en opslaggeheugen zal veel doen voor de snelheid van je computer. Ook een andere videokaart of processor kunnen veel doen, maar op een bepaald moment moet je jezelf afvragen of al deze nieuwe onderdelen nog een goede investering zullen zijn.

Toch maar een nieuwe dan?

Vroeg of laat ontkom je er niet aan om je computer te vervangen voor een nieuw of refurbished exemplaar van een recenter bouwjaar. Moderne software vraagt steeds meer capaciteit van computers, maar die moeten daar dan wel op toegerust zijn. Op een bepaald moment komt het ook voor dat moderne software niet meer te installeren is op een oudere computer. Je kunt dan wel doorwerken met de oude software, maar dan mis je vaak wel een heleboel nieuwe functies en mogelijkheden. Met een nieuwe of refurbished computer kun je dan weer een fors aantal jaren vooruit.